Hiến pháp năm 2013 nêu rõ “Tòa án nhân dân là cơ quan xét xử của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thực hiện quyền tư pháp”. Vậy trong trường hợp vụ việc dân sự chưa có điều luật để áp dụng thì Tòa án có thẩm quyền giải quyết hay không, và căn cứ Tòa án sử dụng để giải quyết là gì?
Lần đầu tiên nguyên tắc “Tòa án không được từ chối giải quyết vụ việc dân sự vì lý do chưa có điều luật để áp dụng” được quy định tại Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 (Quốc hội thông qua ngày 25/11/2015 và bắt đầu có hiệu lực từ ngày 01/7/2016). Để thực hiện nguyên tắc này, Điều 45 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 quy định về “Nguyên tắc giải quyết vụ việc dân sự trong trường hợp chưa có điều luật để áp dụng.
Trải qua bảy năm thi hành, “Nguyên tắc giải quyết vụ việc dân sự trong trường hợp chưa có điều luật để áp dụng” đã dần dần khẳng định vai trò trong thực tiễn xét xử; mặc dù vậy cũng không thể tránh khỏi những bất cập, thiếu sót.
Để đóng góp những cơ sở lý luận, pháp lý cũng như những nghiên cứu về thực tiễn nhằm hoàn thiện các quy định về “Nguyên tắc giải quyết vụ việc dân sự trong trường hợp chưa có điều luật để áp dụng”, việc tổ chức Hội thảo “Nguyên tắc giải quyết vụ việc dân sự trong trường hợp chưa có điều luật để áp dụng” là cần thiết cả về khía cạnh lý luận và thực tiễn. Mục tiêu của Hội thảo: (i) Làm rõ những vấn đề lý luận cơ bản về “Nguyên tắc giải quyết vụ việc dân sự trong trường hợp chưa có điều luật để áp dụng”; (ii) Luận giải những quy định pháp luật Việt Nam về “Nguyên tắc giải quyết vụ việc dân sự trong trường hợp chưa có điều luật để áp dụng” đồng thời chỉ ra những điểm còn hạn chế trong quy định pháp luật; (iii) Bình luận các bản án, quyết định của Tòa án để thông qua đó chỉ ra những bất cập, hạn chế trong thực tiễn áp dụng “Nguyên tắc giải quyết vụ việc dân sự trong trường hợp chưa có điều luật để áp dụng” vào giải quyết vụ việc dân sự; (iv) So sánh quy định pháp luật cũng như thực tiễn áp dụng pháp luật của một số quốc gia về vấn đề có liên quan để từ đó học hỏi những kinh nghiệm quý báu cho Việt Nam; (v) Đưa ra một số kiến nghị nhằm sửa đổi những điểm bất cập, hạn chế của quy định pháp luật cũng như thực tiễn áp dụng “Nguyên tắc giải quyết vụ việc dân sự trong trường hợp chưa có điều luật để áp dụng”.
Thông tin cụ thể về Hội thảo như sau:
- Thời gian tổ chức: 01 buổi sáng, bắt đầu từ lúc 08h00, ngày 14 tháng 6 năm 2023 (thứ Tư);
- Địa điểm: Phòng A.803 - Trường Đại học Luật TP. Hồ Chí Minh, số 02 Nguyễn Tất Thành, Phường 13, Quận 4, TP.HCM.
- Thành phần tham dự Hội thảo: Tất cả giảng viên Khoa Luật Dân sự; Giảng viên các khoa; NCS, học viên cao học chuyên ngành Luật dân sự và Tố tụng dân sự, sinh viên; cá nhân, tổ chức có quan tâm đến chủ đề hội thảo.
Ban Tổ chức trân trọng kính mời.