Cách mạng công nghệ 4.0 cùng với công cuộc chuyển đổi số đang xuất hiện mạnh mẽ ở mọi lĩnh vực và các ngành kinh tế. Kinh tế số được hiểu là hoạt động kinh tế dựa trên nền tảng số, và phát triển kinh tế số là sử dụng công nghệ số và dữ liệu để tạo ra những mô hình kinh doanh mới. Hoạt động tài chính – tiền tệ với vai trò vô cùng quan trọng trong nền kinh tế vì thế cũng không thể không nằm ngoài xu thế của công cuộc này. Chuyển đổi số trong hoạt động tài chính – tiền tệ đang diễn ra hàng ngày và ứng dụng của công nghệ số đang tạo ra các cú hích quan trọng trong việc phát triển kinh tế, đặc biệt là trong nền kinh tế số. Mặc dù vậy, vì đang trong thời kỳ đầu của quá trình phát triển, việc ứng dụng công nghệ số trong hoạt động tài chính – tiền tệ cần phải được nghiên cứu kỹ lưỡng từ khía cạnh kinh tế và pháp lý để có thể có xây dựng và và hoàn thiện chính sách, pháp luật nhằm một mặt phát huy vai trò của công nghệ số trong việc đa dạng hoá, chuyên nghiệp hoá và thúc đẩy hoạt động tài chính – tiền tệ, mặt khác bảo vệ tốt hơn quyền lợi của các chủ thể liên quan, trong đó có lợi ích của cộng đồng và quyền lợi của người tiêu dùng.
Trong bối cảnh đó, hội thảo “Khía cạnh kinh tế và pháp lý của hoạt động tài chính – tiền tệ trong nền kinh tế số” được tổ chức nhằm tạo diễn đàn để các học giả, các nhà nghiên cứu trình bày, trao đổi các nghiên cứu của mình về kinh nghiệm lập quy của các quốc gia trên thế giới điều chỉnh các hoạt động tài chính - tiền tệ trong sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế số như: các dịch vụ thanh toán, hoạt động cấp tín dụng, quản lý tiền tệ và ngoại hối, công nghệ tài chính, ứng dụng kỹ thuật số vào việc hoạch định chính sách tiền tệ - tài khoá, hoạt động phòng, chống rửa tiền; rà soát các quy định điều chỉnh các hoạt động trên trong pháp luật Việt Nam…. nhằm tìm ra những hạn chế, bất cập đang là rào cản cho quá trình phát triển củahoạt động tài chính – tiền tệ trong nước. Trên cơ sở đó, hội thảo mong muốn tìm kiếm các giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật về nội dung này để tăng cường sự hiệu quả trong công tác quản lý nhà nước về tài chính – tiền tệ, vừa thúc đẩy sự phát triển của các hoạt động tài chính – tiền tệ, vừa kiểm soát một cách hiệu quả phù hợp với điều kiện hiện tại của Việt Nam nhưng vẫn tiệm cận xu hướng phát triển chung của thế giới, quản trị rủi ro một cách hiệu quả và bảo vệ hợp lý quyền và lợi ích của các chủ thể tham gia.
Hội thảo “Khía cạnh kinh tế và pháp lý của hoạt động tài chính – tiền tệ trong nền kinh tế số” được tổ chức vào ngày 30/11/2021
Một trong những mục tiêu quan trọng mà hội thảo hướng đến là kết hợp nghiên cứu liên ngành giữa kinh tế và pháp lý với chủ thuyết xuất phát từ việc am hiểu các vấn đề kỹ thuật, các yếu tố kinh tế của việc áp dụng công nghệ số vào quá trình thực hiện hoạt động tài chính – tiền tệ, đề xuất các giải pháp hoàn thiện pháp luật phù hợp với tínhchất và đặc thù của các quan hệ kinh tế này nhằm hạn chế rủi ro và thúc đẩy các quan hệ kinh tế trong lĩnh vực tài chính – tiền tệ ngày càng phát triển.
Dưới góc độ kinh tế, BTC Hội thảo nhận được 17 bài tham luận của các tác giả trong và ngoài trường. Các tác giả là những chuyên gia kinh tế đang là lãnh đạo tại các doanh nghiệp và những giảng viên có bề dày kinh nghiệm nghiên cứu đến từ các trường đại học. Các bài viết khai thác chủ đề hội thảo từ những khía cạnh khác nhau và mang đậm giá trị thực tiễn như: “Fintech và sự phát triển bền vững hệ thống tài chính Việt Nam” của TS. Hồ Thiện Thông Minh đến từ Trường Đại học Quốc tế Sài Gòn và ThS. Lê Thị Huyền đến từ Trường Đại học Ngoại ngữ - Tin học TP. HCM; “Sự phát triển của các loại tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương: động lực, cách tiếp cận và công nghệ” của nhóm tác giả NCS.ThS.Nguyễn Thị Hồng Ánh, Nguyễn Công Bằng, Phan Phạm Bảo Hân, Võ Thị Kim Loan đến từ ĐH Tài chính Marketing. Các bài viết về những chủ đề mang tính thời sự như “Thực trạng về thao túng tiền tệ trên thế giới”; “Thực trạng về phát triển mobile payment” và các bài học hữu ích cho Viết Nam; Nghiên cứu về “Các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi tiếp tục sử dụng các sản phẩm từ công nghệ tài chính tại Việt Nam”, các chủ đề thú vị này của các tác giả ThS. Huỳnh Thị Ngọc Lý; PGS.TS. Trần Hùng Sơn; TS. Nguyễn Vĩnh Khương, TS.Nguyễn Thanh Liêmđến từ Trường Đại học Kinh tế - Luật (ĐHQG TP.HCM). BTC cũng nhận được bài tham luận của người viết nhìn nhận từ góc độ là lãnh đạo doanh nghiệp đang hoạt động trong thực tiễn với chủ đề “Thực thi chiến lược phát triển chính phủ điện tử: Kinh nghiệm Quốc tế và hàm ý quản trị công đối với VN” của CEO Trần Đình Lâm đến từ ITC Group kết hợp cùng TS. Lương Công Nguyên là giảng viên Khoa Quản trị trường Đại học Luật TP HCM. Một chủ đề khác mang tính thời sự được quan tâm đó là sự tác động của dịch Covid đến các hoạt động kinh tế xã hội, BTC đã nhận được bài tham luận với chủ đề “Tái cấu trúc đầu tư công nhằm phục hồi tăng trưởng kinh tế sau tác động của đại dịch Covid-19 tại Việt Nam” của TS. Mai Đình Lâm đến từ Học viện Hành chính Quốc gia. Ngoài ra, BTC cũng nhận được nhiều bài viết khác đóng góp vào nội dung buổi hội thảo của các thầy cô đang là giảng viên của Khoa Quản trị trường Đại học Luật TP HCM, của các thầy cô đang công tác tại các trường bạn. Đặc biệt, tham luận còn có sự kết hợp giữa góc nhìn của giảng viên và các em sinh viên, đại diện cho thế hệ trẻ, những người tiếp cận và thụ hưởng thành quả của chuyển đổi số nhanh nhất.
Dưới góc độ pháp lý, BTC Hội thảo “Khía cạnh kinh tế và pháp lý của hoạt động tài chính – tiền tệ trong nền kinh tế số” đã nhận được 11 bài báo của các tác giả. Đây là những nhà nghiên cứu và hoạt động thực tiễn như: TS. LS Nguyễn Quốc Vinh, TS. LS Lương Khải Ân , ThS. LS Trần Thị Thu Ngân cũng như các nhà nghiên cứu của Trường Đại học Luật Tp. Hồ Chính Minh như: PGS. TS. Nguyễn Văn Vân, PGS. TS. Nguyễn Thị Thủy hoặc các nhà nghiên cứu ở Khoa Luật của các trường khác trên địa bàn Tp. Hồ Chính Minh: TS. Nguyễn Thị Kim Thoa, TS. Viên Thế Giang, Đại học Ngân hàng Tp. Hồ Chí Minh. Theo đó, các bài viết đã và đang tập trung vào những vấn đề mà Hội thảo đang muốn hướng tới như: “Tiền ảo – nhìn nhận từ góc độ kinh tế và pháp lý”, “Quản lý tài sản ảo: Một số gợi ý về chính sách pháp luật cho Việt Nam”, “Ngân hàng số ở Việt Nam - Thách thức và một vài khuyến nghị”, “Một số vấn đề về nhận biết khách hàng đối với sản phẩm ngân hàng số”, “Góc nhìn pháp lý về các giao dịch rửa tiền qua hệ thống ngân hàng trong bối cảnh phát kinh tế số tại Việt Nam”…
Bên cạnh đó, Hội thảo rất vinh dự khi có sự tham gia và đồng chủ tọa của TS. LS Nguyễn Quốc Vinh; PGS. TS Lê Vũ Nam - Phó Hiệu Trưởng, Trường Đại học Kinh tế Luật Tp. Hồ Chí Minh; PGS.TS.Trần Hùng Sơn - Giám đốc Tung tâm nghiên cứu kinh tế và tài chính, Trường Đại học Kinh tế-Luật (ĐHQG TP.HCM) & Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Công nghệ Ngân hàng ĐHQG-HCM (IBT). Ngoài ra, có sự tham gia của nhiều nhà quản lý các ngân hàng thương mại, luật sư và những giảng viên, học viên nghiên cứu và quan tâm trong lĩnh vực này.