Phát triển các chương trình đào tạo tiên tiến để đào tạo ra đội ngũ cử nhân có trình độ cao, có khả năng sử dụng ngoại ngữ tốt đáp ứng nhu cầu hội nhập là xu thế của các trường đại học tại Việt Nam.
Hòa chung xu thế đấy, những năm qua Trường Đại học Luật Tp. Hồ Chí Minh đã tập trung đầu tư phát triển các chương trình đào tạo đặc biệt (chương trình chất lượng cao - CLC) và đã đạt được những kết quả khả quan. Trong không khí bắt đầu năm học mới, các Tân sinh viên Khóa 42 đang bước những bước đi đầu tiên trên giảng đường đại học, nhiều sinh viên đã quan tâm và xác định và lựa chọn các chương trình chất lượng cao để theo học. Để có thể hiểu hơn về chương trình CLC tại ULAW, Ban Truyền thông đã thực hiện một cuộc phỏng vấn nhanh với Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Xuân Hải – Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Hiệu trưởng Nhà trường – Người trực tiếp phụ trách phát triển các chương trình đào tạo CLC của trường để có thêm nhiều thông tin bổ ích về chương trình này.
PGS.TS. Bùi Xuân Hải - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Luật TP.HCM.
Phát triển chương trình theo hướng hội nhập
Ban Truyền thông (BTT): Thưa Thầy, các chương trình đào tạo chất lượng cao của Trường Đại học luật TP.HCM đã được đưa vào giảng dạy nhiều năm nay, Thầy có thể cho chúng em biết về quá trình hình thành, xây dựng và phát triển chương trình đào tạo này được không?
Từ năm 2003, nhà trường đã thông qua Quyết định 889/QĐ-CTCLC đưa vào đào tạo cử nhân Luật chất lượng cao, tuy nhiên chương trình lúc đấy chỉ mang yếu tố khởi đầu, cũng chưa thật sự có nhiều sự khác biệt rõ ràng so với chương trình đào tạo đại trà. Đến năm 2008, trong bối cảnh cạnh tranh trong đào tạo ngành Luật ngày càng gây gắt và sự phát triển mạnh mẽ của quá trình hội nhập quốc tế, Nhà trườngmới chính thức bắt đầu xây dựng và phát triển chương trình đào tạo chất lượng cao với định hướng ban đầu tạo ra sự khác biệt rõ ràng. Ban đầu chương trình tập trung vào mảng pháp luật thương mại, dân sự, quốc tế và ngôn ngữ chủ yếu ở đây là tiếng anh. Sau đó, nhà trường tiếp tục phát triển thêm chương trình đào tạo chất lượng cao khác như chương trình đào tạo chất lượng cao tăng cường tiếng nhật, tăng cường ngôn ngữ tiếng pháp, Quản trị - Luật (song ngành), Quản trị kinh doanh và lần đầu tiên xây dựng chương trình chất lượng cao Hành chính – Tư pháp.
BTT: Vậy thưa Thầy, mục tiêu của việc xây dựng và phát triển các chương trình đào tạo chất lượng cao của trường ta là gì?
Mục tiêu đầu tiên là thực hiện sứ mệnh của Trường Đại học Luật Tp.HCM với tư cách là một trong hai trung tâm đào tạo về luật lớn nhất cả nước trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, bối cảnh cải cách tư pháp, xây dựng nhà nước pháp quyền.
Thứ hai, chương trình CLC luôn hướng tới việc đào tạo ra các cử nhân CLC nắm chắc, nắm tốt, giỏi về kiến thức pháp luật, đồng thời hiểu thêm 1 số mảng pháp luật nước ngoài quan trọng như: Contract Law, Antitrust Law, Competition Law,… Ngoài ra các em sẽ được tăng cường tiếng Anh về các thuật ngữ pháp lý trong quá trình học những môn đặc biệt này. Đây cũng là yếu tố quan trọng giúp các em sau này ra trường sẽ hành nghề và làm việc trong môi trường cạnh tranh quốc tế.
Tiếp theo là mục tiêu về đào tạo kỹ năng, nhà trường muốn hướng tới tăng cường đào tạo kỹ năng tại các lớp chất lượng cao để các em ra trường có thể làm việc được ngay, có khả năng xử lý tốt các vấn đề pháp lý.
Mục tiêu quan trọng nhất là mục tiêu về ngôn ngữ. Chương trình đào tạo CLC dành một thời gian tương đối lớn để dạy và nâng cao khả năng ngoại ngữ cho các em. Các em sẽ được học rất nhiều các môn luật bằng tiếng nước ngoài do giảng viên nước ngoài và giảng viên của Trường Đại học Luật TP.HCM tốt nghiệp các chương trình đào tạo ở nước ngoài giảng dạy.
Với mục tiêu đó, các yếu tố là kiến thức, kỹ năng và trình độ ngoại ngữ là những yếu tố cực kỳ quan trọng giúp cho một cử nhân luật sau khi ra trường có thể thành công trong công việc, đáp ứng được nhu cầu của nhà tuyển dụng.
BTT:Những yếu tố tạo nên sự khác biệt của chương trình đào tạo này có sự khác biệt so với chương trình đào tạo đại trà?
Khi xây dựng chương trình, chúng tôi chú trọng đến sự khác biệt về chương trình đào tạo. Chương trình đào tạo CLC của Trường Đại học Luật TP.HCM là chương trình tích hợp, xây dựng trên cơ sở thu gọn, rút gọn, cân nhắc hợp lý giữa các môn và thời lượng giảng dạy. Nhà trường liên tục đổi mới chương trình CLC này nhằm đảm bảo khối lượng kiến thức cho các em như các lớp đại trà và thêm khối kiến thức về pháp luật nước ngoài cộng với các giờ học ngoại ngữ.
Sự khác biệt thứ 2 và là yếu tố quan trọng là nội dung và phương pháp giảng dạy. Các giảng viên giảng dạy các lớp CLC tập trung vào nâng cao kỹ năng giảng dạy và phương pháp giảng dạy, phương pháp tình huống…để tạo ra sự tương tác giữa thầy và trò, tăng giờ thảo luận, tăng giờ thuyết trình, tăng thêm những giờ làm việc về kỹ năng.
Sự khác nhau thứ ba là vấn đề về tài liệu giảng dạy. Tất cả sinh viên lớp CLC mỗi học kỳ đều được nhà trường cấp miễn phí bộ tài liệu giảng dạy. Bộ tài liệu này là sự tích hợp nhiều nội dung, bao gồm: đề cương chi tiết môn học, hệ thống tài liệu tham khảo, hệ thống các vụ việc thực tế, hệ thống các câu hỏi, bài tập tình huống để các sinh viên xử lý.
Điểm khác nhau thứ tư là về giảng viên. Tất cả các giảng viên tham gia giảng dạy lớp CLC đều do các bộ môn, các Khoa chọn lọc, có học hàm, học vị, có kinh nghiệm giảng dạy và kinh nghiệm làm việc trên thực tiễn.
Điểm khác nhau thứ năm là về số lượng sinh viên. Các lớp CLC có số lượng sinh viên từ 30 – 50 sinh viên. Các em có điều kiện học nhóm, tương tác với nhau và với giảng viên nhiều hơn, khác hẳn với các lớp đại trà có số lượng từ 100 – 200 sinh viên.
Thứ sáu là về cơ sở vật chất, các em được học tập tại phòng học dành cho tối đa 50 sinh viên, các phương tiện nghe – nhìn – trình chiếu đượctrang bị một cách tốt nhất và có máy lạnh phục vụ trong suốt quá trình học tạo sự thoải mái trong việc tiếp thu kiến thức. Đối với chương trình CLC thì cơ sở vật chất luôn là một yếu tố mà Nhà trường chú trọng tập trung ưu tiên trang bị và cải thiện hàng năm.
Cuối cùng là về cơ hội. Sinh viên các lớp CLC được thường xuyêntiếp xúc với các giáo sư, luật sư, chuyên gia luật có uy tín, nổi tiếng trong nước và nước ngoài qua các Hội thảo, các cuộc gặp gỡ,nói chuyện. Được tham gia cá Study tour giao lưu với sinh viên quốc tế.
Chính vì những ưu thế đó, mà đầu vào của các lớp thuộc các chương trình đào tạo chất lượng cao tại Trường Đại học Luật Tp.HCM có những khác biệt hơn một số trường là sinh viên phải đủ điều kiện đậu vào các lớp đại trà và phải được tham gia kiểm tra về ngoại ngữ về kỹ năng trước khi vào học các lớp CLC.
Sinh viên vững về chuyên môn, thành thạo về ngoại ngữ, kỹ năng
BTT: Những kỹ năng nào sẽ được chú trọng trang bị cho sinh viên chất lượng cao thưa Thầy?
Tùy vào từng ngành đào tạo theo chương trình CLC chúng tôi sẽ tập trung vào việc rèn luyện về vấn đề kỹ năng và kiến thức chuyên môn. Chẳng hạn, đối với ngành luật chúng tôi chủ yếu tập trung vào kỹ năng hành nghề luật trong tương lai. Nhà trường hướng đến việc rèn luyện cho các em kỹ năng xử lý các vụ việc thực tiễn bằng các vấn đề cụ thể như: kỹ năng phát hiện vấn đề (legal problem), kỹ năng tìm kiếm các quy định của pháp luật, xử lý tình huống, kỹ năng làm việc nhóm (team work), kỹ năng đưa ra lời khuyên, tư vấn pháp luật…đặc biệt chú trọng vào kỹ năng tranh luận, bởi vì kỹ năng thuyết trình và tranh luận là kỹ năng quan trọng của người hành nghề luật.
BTT: Thầy có thể đánh giá chất lượng sinh viên được giảng dạy theo chương trình chất lượng cao đã tốt nghiệp qua các năm và cơ hội nghề nghiệp của sinh viên được đào tạo chất lượng cao?
Sinh viên học lớp CLC được trao cho chìa khóa mở được nhiều cánh của giúp họ tìm ra nhiều con đường, cách thức có thể thành công trong tương lai. Bởi vì họ có kiến thức pháp luật tốt, họ hiểu biết một phần những vấn đề cơ bản của pháp luật nước ngoài, họ có trình độ ngoại ngữ tốt và đặc biệt là họ có kỹ năng. Đây là thế mạnh cho sinh viên trong việc tìm kiếm nghề nghiệp trong tương lai.
Sinh viên các lớp CLC sau khi ra trường hầu hết đều có việc làm rất tốt, thu nhập cũng tương đối cao, nhiều em có được học bổng đi du học nước ngoài, hoặc tham gia các tổ chức hành nghề luật sư… Chất lượng sinh viên các lớp CLC tốt nghiệp cũng đạt tỷ lệ rất cao, gần như tuyệt đối. Đặc biệt, đội tuyển Moot Competition của trường chúng ta tham gia các cuộc thi quốc tế có nhiều em xuất thân từ các lớp CLC.
BTT:Thưa Thầy, định hướng sắp tới đối với hệ đào tạo này sẽ có những thay đổi gì không?
Sắp tới, Nhà trường xác định đào tạo CLC là hướng đào tạo mũi nhọn trong công tác đào tạo của trường trong bối cảnh cạnh tranh và hội nhập quốc tế. Chính vì vậy, chúng ta cần phải có đội ngũ luật sư và những người hành nghề luật giỏi trong tương lai. Nhà trường cũng đã cải cách chương trình CLC theo hướng trang bị cho các em nhiều hơn về kỹ năng, hiểu biết sâu về các mảng pháp luật quan trọng của pháp luật nước ngoài thông qua việc thành lập một nhóm gồm những thầy cô có kinh nghiệm về giảng dạy và làm việc thực tiễn để xây dựng đề án đưa sinh viên các lớp CLC được đi kiến tập hoặc thực tập ngay từ học kỳ thứ 5 (học kỳ 1 năm thứ 3) ở các tổ chức hành nghề luật trong thời gian khá dài.
Quan trọng hơn, từ học kỳ này sẽ bắt đầu triển khai thay đổi tỷ lệ giữa điểm quá trình và điểm thi hết môn từ 30/70 thành 50/50. Như vậy sẽ tạo điều kiện cho giảng viên và sinh viên phát huy tốt nhất thời gian làm việc nhóm, làm việc cá nhân, xử lý tình huống.
Hơn nữa Nhà trường sẽ chỉ đạo các trung tâm chức năng (Trung tâm đào tạo chất lượng cao, Trung tâm Quan hệ Doanh nghiệp và Hỗ trợ sinh viên…) tăng cường sự tương tác với gia đình các em sinh viên lớp CLC để hỗ trợ phụ huynh hiểu rõ hơn về tình hình học tập của các em cũng như tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn cho sinh viên các lớp CLC. Ngoài ra, nhà trường sẽ tích cực thực hiện các hoạt động đi tour và học bổng dành cho các em nhiều hơn, nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng đào tạo chương trình CLC để tạo ra các cử nhân CLC thực sự xuất sắc, đáp ứng được nhu cầu hiện nay.
BTT: Chân thành cám ơn Thầy đã dành thời gian chia sẻ với Ban Truyền thông.
Bài: Bích Trâm, Anh Đào
Biên tập: An Nguyễn.
Ảnh: Khánh Linh.
Ban Truyền thông ULAW